Từ đầu năm 2018 tới nay, thị trường card đồ họa trên thế giới, trong đó có Việt Nam, càng biến động nặng nề hơn. Không chỉ trở nên khan hiếm bất thường mà một số dòng card đồ họa thế hệ mới đã liên tục tăng giá lên cao ngất. Điều này gây ảnh hưởng nặng cho những người dùng máy tính thông thường, những người có nhu cầu xử lý video và đặc biệt là giới chơi game. Tại Việt Nam, nhiều cửa hàng không còn bán card đồ họa rời mà bán chung cả bộ máy tính… đào Bitcoin và các thể loại tiền ảo khác.

Điều khác thường là giá card đồ họa tăng hiện nay không phải do yêu cầu quá lớn khiến cầu vượt cung từ những đối tượng ruột của card đồ họa. Nguyên nhân chính lại là do nhu cầu dùng sức mạnh của card đồ họa để đào tiền ảo  (cryptocurrency mining).

Đào Bitcoin và các loại tiền ảo khác cần những cỗ máy có sức mạnh xử lý thuật toán mạnh mẽ và hoạt động bền bỉ trong những thời gian dài. Trước đây, người ta dùng những con chip tích hợp định hướng ứng dụng đặc biệt (application-specific integrated chip, ASIC) cho tác vụ đào tiền ảo. Nhưng có thực tế là việc đầu tư cho các phần cứng chuyên biệt như vậy không đem lại lợi ích cao cho việc đào tiền ảo, tiền số. Và những chiếc card đồ họa có sức mạnh điện toán xử lý thuật toán còn mạnh hơn bội lần các CPU đã được sử dụng cho tác vụ đào tiền ảo. Một loạt nhà sản xuất bo mạch chủ cũng đã nhanh chóng tung ra thị trường những dòng motherboard được thiết kế riêng cho tác vụ đào tiền ảo. Và một số dòng card đồ họa thích hợp cũng được cặp kè với những dòng bo mạch chủ này để tạo thành những cỗ máy đào tiền ảo mạnh mẽ và bền bỉ.

Một cỗ máy đào tiền ảo sử dụng sức mạnh của 8 card đồ họa GTX 1070. (Ảnh: Internet. Thanks)

Hôm 19-1-2018, hãng NVIDIA đã phải ra thông cáo nói rõ họ không hề vui với tình trạng giá GPU tăng vọt như hiện nay và chính thức lên tiếng yêu cầu các nhà bán lẻ phải bảo đảm đáp ứng các nhu cầu của giới game thủ trước giới đào tiền ảo. NVIDIA viết trong một thông cáo đăng trên website Đức Computerbase.de rằng: “Đối với NVIDIA, các game thủ là ưu tiên số 1. Tất cả các hoạt động có liên quan tới dòng sản phẩm GeForce của chúng tôi phải nhằm mục tiêu phục vụ cho đối tượng khách hàng chính của mình. Để bảo đảm rằng các game thủ GeForce tiếp tục có được các card đồ họa GeForce theo yêu cầu của họ trong tình hình này, chúng tôi khuyến cáo các đối tác thương mại của mình có những sự chấn chỉnh thích hợp để đáp ứng các nhu cầu của game thủ như bình thường.”

Cho dù NVIDIA không hề tăng giá GPU, nhưng giá một số card đồ họa GeForce trên thị trường hiện đã tăng chóng mặt. Chẳng hạn card NVIDIA GeForce GTX 1060 từng không được hấp dẫn lắm có giá thấp hồi tháng 4-2017 là 200 USD. Nhưng vào tháng 1-2018, giá card GTX 1060 trên thị trường bị đẩy lên cao ngất từ 400 USD tới 800 USD. Còn card GTX 1080 Ti có giá bán lẻ 700 USD đã bị đẩy lên giá ít nhất là 1.000 USD, và hầu hết các chỗ bán giá từ 1.200 USD tới 1.400 USD. Ngay cả trên cửa hàng online Amazon cũng không ngoại lệ. Tác giả Jon Martindale trên Digital Trends (22-1-2018) nói rằng mình không thể tìm thấy bất cứ card đồ họa nào còn được lưu trữ trực tiếp từ Amazon.com. Hầu hết card được chào bán trên Amazon là do các cửa hàng bên thứ ba cung cấp, với giá hơn 1.000 USD.

Card đồ họa của AMD cũng lâm vào tình cảnh tương tự. Các card đồ họa AMD Radeon thuộc loại rẻ tiền cũng đã tăng vọt giá trong vài tháng qua, đồng thời gây nên tình trạng khan hiếm hàng trên toàn thế giới. Có những lúc và ở những cửa hàng, giá chào bán card đồ họa AMD cao gấp 3 lần giá chính thức MSRP. Chẳng hạn các card AMD Vega 56 và Vega 64 có giá bán hơn 1.000 USD.

Có những tin đồn NVIDIA và AMD đang phát triển những dòng card đồ họa chỉ chuyên để đào tiền ảo, có giá thấp hơn và không có các cổng xuất hình ảnh. Có lẽ đây là một giải pháp khả thi nhằm giúp hạ cơn sốt card đồ họa không được dùng để chơi game mà để đào tiền ảo.

NGÔ LÊ