Chập chờn… chuyện tỷ giá
Các nhà nhập khẩu hàng ĐTDĐ trước đây đã tiên liệu rằng tỷ giá sẽ tăng vào dịp mua sắm cuối năm do nhu cầu cần đôla để nhập hàng, nhưng tăng ở mức 22.000đ/USD là điều không ai tính tới. Ông V.H, giám đốc một công ty chuyên nhập khẩu ĐTDĐ, nửa đùa nửa thật nói: “Gần 2 tuần qua, tôi nằm bệnh viện vì sốt xuất huyết, tốn gần 20 triệu đồng. Nhưng vậy mà mừng. Tôi mà không bệnh, phen này chắc phải lỗ cả tỷ đồng”. Hàng tồn nhiều, cộng vào đó, nhìn thấy giám đốc bệnh nặng nên vị phó giám đốc chấp nhận phương án bán hết hàng tồn, chờ giám đốc hồi phục mới tính tiếp chuyện nhập hàng mới. “Nào ngờ, mấy ngày qua, tỷ giá tăng mạnh nên kế hoạch nhập hàng bán cuối năm phải dời lại vài ngày để nghe ngóng rồi tính”, ông V.H nói.
Dù muốn hay không muốn, trước chuyện tỷ giá tăng 13-15%, trong đó có 3-5% thuộc về dao động trong mức được Nhà nước quy định mức đụng trần (tỷ giá cao nhất theo quy định của Ngân hàng Nhà nước quy định là 19.500đ/USD), 10% còn lại là chênh lệch giữa tỷ giá theo quy định của Nhà nước với giá thị trường tự do. Không quá khó để thấy rằng, muốn có đủ lượng ngoại tệ, chủ yếu là đôla Mỹ, người cần phải chấp nhận giá thị trường tự do có lúc đã vượt qua con số 22.000đ/USD. Tỷ giá đôla và tiền đồng tăng, buộc nhà nhập khẩu phải tăng giá đầu ra. Nhà bán lẻ vì thế tăng theo nếu như không muốn lỗ lã, phá sản. Một nhà bán lẻ vào hàng lớn nhất Việt Nam đã than thở: “Không chỉ tính toán chuyện tăng giá hay không mà còn tính toán giấy tờ làm sao hợp lý giữa mức mua thực tế với giá ngân hàng để dễ làm sổ sách. Khoản này làm các nhà phân phối đau đầu nhất”.
Với nhóm hàng ĐTDĐ, vì có số lượng hàng tiêu thụ trên thị trường tròm trèm với thị phần chừng 50%, Nokia đã buộc phải tăng giá cho khoảng 90% mẫu mã có mặt trên thị trường. Mức tăng lần này đã được giám đốc kinh doanh của một hệ thống điện máy nhận xét: “Đây là lần tăng giá “dã man” nhất. Không thể ngờ rằng, tỷ lệ tăng giá 8%. Như Nokia C3 trước đây chỉ có giá 2,79 triệu đồng, còn nay là 3,08 triệu đồng. Nhưng không thể không tăng vì tỷ giá tăng. Không trách được họ”.

Doanh số của các nhà bán lẻ ĐTDĐ hiện nay chủ yếu là nhóm hàng có giá từ tầm trung (3 triệu đồng) trở xuống. Nhóm hàng có phân khúc giá này chiếm từ 70 – 80% doanh số của các nhà bán lẻ hiện nay tại các đô thị lớn. Còn ở tỉnh, nhóm hàng có doanh số chủ lực sẽ có phân khúc giá thấp hơn, bình quân dưới 2,5 triệu đồng.

Cuối năm… giá sẽ tăng!
Đến giờ này chưa thấy các nhà sản xuất khác như: LG, Samsung, Sony Ericsson, Motorola, Q-Mobile, MobiStar,… tăng giá, nhưng nếu tỷ giá trên vẫn còn duy trì “phong độ” thêm vài tuần nữa, chuyện các hãng trên tăng giá là điều không thể tránh khỏi. Ông Ngô Nguyên Kha, Phó giám đốc của Công ty P&T Mobile, chủ nhãn hàng MobiStar, xác nhận: “Tùy theo chiến lược kinh doanh của các nhà bán lẻ mà quyết định tăng hay không tăng giá, nếu tăng thì tăng như thế nào hợp lý. Có thể sẽ tăng không đúng với tỷ lệ tăng của tỷ giá, nhưng vẫn phải tăng. Chúng tôi đang tính toán lại các chương trình khuyến mãi. Sẽ không có những chương trình khuyến mãi lớn như những năm trước để giữ giá. Tăng giá mạnh vào lúc này sẽ rất khó khăn cho những nhà sản xuất nhỏ như chúng tôi”.
Trước thực tế giá tăng, đã có hiện tượng các nhà bán lẻ ôm hàng, dù lượng hàng không nhiều, nhằm mục đích kiếm thêm chút lãi khi giá đầu vào còn ở mức chấp nhận được. Ông T., giám đốc kinh doanh của một hệ thống siêu thị điện máy lớn tại TP.HCM, tiết lộ: “Biết trước giá điện thoại (chủ yếu hàng của các hãng lớn) sẽ tăng, nên các hệ thống bán lẻ đã tính đến phương án trữ hàng từ đầu tháng 11. Theo tôi được biết, có nơi trữ ít nhất là 3 tỷ đồng. Còn có hệ thống trữ đến 10 tỷ đồng. Con số trên quá nhỏ so với doanh số bán ra của nhiều nhà bán lẻ. Nhưng trữ hàng trong lúc này cũng nguy hiểm lắm. Lỡ vài ngày nữa tỷ giá giảm thì sao?” Vị giám đốc kinh doanh này còn giải thích thêm: thông thường, thông báo của nhà sản xuất sẽ có hiệu lực sau 15 ngày nên trước đó các nhà bán lẻ đua nhau trữ hàng, sau đó tăng giá từ từ để tránh sốc cho người tiêu dùng. Nhưng cũng có nhà bán lẻ cho rằng, với sức mua và tình hình tỷ giá như hiện nay, trữ hàng cho đợt mua sắm cuối năm là “hành động phiêu lưu đầy nguy hiểm”.
So với những nhóm hàng khác, ở nhóm hàng ĐTDĐ, tình hình kinh doanh có phần thuận lợi hơn. “Doanh số của các nhà bán lẻ ĐTDĐ hiện nay chủ yếu là nhóm hàng có giá từ tầm trung (3 triệu đồng) trở xuống. Nhóm hàng có phân khúc giá này chiếm từ 70 – 80% doanh số của các nhà bán lẻ hiện nay tại các đô thị lớn. Còn ở tỉnh, nhóm hàng có doanh số chủ lực sẽ có phân khúc giá thấp hơn, bình quân dưới 2,5 triệu đồng”, ông Đinh Anh Huân, Giám đốc Kinh doanh của Thế giới Di động, nhận xét.
Nhóm hàng ĐTDĐ đã qua cơn “bĩ cực” (kèo dài từ tháng 4 tới tháng 9 – PV). Tình hình kinh doanh ngày càng “sáng” hơn, sức mua đã bắt đầu tăng nhẹ để làm đà cho đợt bán hàng cuối năm như nhận xét của bà Hoàng Ngọc Vy, Giám đốc hệ thống bán lẻ Viễn Thông A. Nhưng năm nay là năm đầy âu lo. Lúc tỷ giá bình ổn, dễ mua thì buôn bán ế ẩm. Còn khi bán được hàng, tỷ giá lại tăng, không những tăng mà còn tăng mạnh với con số kỷ lục.
Trong giới kinh doanh hàng ĐTDĐ hiện nay, nhiều “chuyên gia” sẵn sàng chia sẻ nhiều chuyện, nhưng khi đề cập đến chuyện giá cả, không chỉ vì bí mật kinh doanh mà quan trọng hơn cả chính là yếu tố “không ổn định về tỷ giá”. “Nếu giảm thì không sao, còn tăng nữa sẽ làm tình hình kinh doanh khó khăn hơn. Lo nhất chuyện này. Lâu nay khách hàng mua hàng với giá như vậy, bây giờ tăng lên làm sao mà bán? Lúc này, nếu ai có vốn mạnh sẽ đỡ lo hơn vì có khả năng ôm hàng để chờ cơ hội. Bao giờ cũng vậy, cuối năm lúc nào giá cũng được điều chỉnh theo xu hướng tăng. Năm nay cũng vậy”, một nhà bán lẻ ĐTDĐ vào hàng lớn của Việt Nam nhận định. Nhưng chính bản thân ông cũng xác nhận rằng, hệ thống của ông không thể ôm hàng trữ vào lúc này vì quá “nguy hiểm”.

Người quan sát