Công viên Phần mềm Quang Trung hành trình 15 năm từ 0 tới 1

(STS:16.03.2016) Từ một khu đất doanh trại quân đội xưa rồi hầu như bỏ hoang của đơn vị tổ chức hội chợ – triển lãm TP.HCM lại nằm cách xa trung tâm thành phố, Công viên Phần mềm Quang Trung (Quang Trung Software City, QTSC) đã rộn ràng và tự hào tổ chức kỷ niệm 15 năm thành lập vào ngày 16-3-2016.
Có thể nói rằng, sự ra đời và kiên trì duy trì và phát triển thành công cho tới nay của QTSC là một minh chứng cho thấy sự thức thời, biết nhìn xa trông rộng và kiên trì đầy quyết tâm của thế hệ lãnh đạo TP.HCM và những người tâm huyết hồi cuối thập niên 1990 và đầu thế kỷ 21.
Ra đời vào năm 2001, sau 15 năm hoạt động, QTSC đã trở thành công viên phần mềm đầu tiên và thành công nhất của cả nước. Nó cũng trở thành điển hình và đại diện cho Việt Nam trong cộng đồng phát triển phần mềm ở khu vực và trên thế giới. Việc mỗi năm gần đây có hàng trăm đoàn khách nước ngoài tới thăm và tìm cơ hội đầu tư tại QTSC cho thấy vị thế và giá trị của QTSC.
Mô hình QTSC ra đời trên cơ sở nghiên cứu, học hỏi các bài học phát triển công viên phần mềm ở Ấn Độ, Thái Lan, Malaysia và một số nước tiên tiến khác. Trong 15 năm qua, QTSC vẫn bám chắc vào 6 trụ cột chính:
– Cung ứng cơ sở hạ tầng và dịch vụ đạt tiêu chuẩn quốc tế, đáp ứng nhu cầu hiện tại và tương lai trong việc nghiên cứu, phát triển, sản xuất và xuất khẩu phần mềm.
– Nuôi dưỡng và hình thành các công ty phần mềm mới, đào tạo các chuyên viên phần mềm và nhà quản lý doanh nghiệp, đáp ứng nhu cầu trong và ngoài nước (kể cả xuất khẩu chuyên viên phần mềm trình độ cao).
– Cung ứng môi trường làm việc, sinh hoạt trình độ cao và có khả năng thích nghi cho các chuyên viên ngành phần mềm (có thể làm việc và sinh hoạt 24 giờ mỗi ngày và 7 ngày mỗi tuần).
– Hội tụ về chất lượng đào tạo CNTT với các chứng chỉ và bằng cấp tiêu chuẩn quốc tế, Thành lập Viện Nghiên cứu Toán – Lý – Tin.
– Khuyến khích đầu tư của Việt kiều bằng nhiều chính sách ưu đãi.
– Khai thác sự hợp tác giữa nhà nước – tư nhân, và hợp tác quốc tế.
Phải nói rằng QTSC đã ra đời trong bối cảnh nền công nghiệp phần mềm của Việt Nam còn non trẻ. Lúc đó các doanh nghiệp phần mềm manh mún, rải rác, tự thân mày mò hoạt động trong nước và mò mẫm tìm kiếm cơ hội gia công cho nước ngoài. Có rất nhiều nhân lực lập trình hoạt động dưới hình thức cá nhân, tự tìm kiếm đối tác và gia công các phần mềm – thường là dạng module – cho các khách hàng trên cả thế giới. Phần lớn có hợp đồng nhờ các mối quan hệ bạn bè, người thân ở nước ngoài. Mấy anh em làm báo công nghệ hồi đó từng lo ngại rằng QTSC sẽ dẫm phải cái dớp của Quang Trung – nơi trước 1975 là trung tâm huấn luyện tân binh cho quân đội VNCH rồi sau này là nơi tổ chức hội chợ xuân thu nhị kỳ của TP.HCM, hầu hết diện tích bỏ hoang. Đường đi tới QTSC nhiều năm đầu thật gian nan, khó khăn hơn bây giờ bội lần do chưa có cơ sở hạ tầng kết nối với trung tâm thành phố. Việc TP.HCM quyết định xây dựng một trung tâm chuyên phát triển phần mềm về lâu dài là biết nhìn xa trông rộng, còn trước mắt lúc đó là liều mạng và đầy mạo hiểm. Cũng may là lúc đó TP.HCM có những nhà lãnh đạo có đầu óc mở rộng và kiên trì với dự án này. Các thế hệ lãnh đạo sau cũng có những người máu mê với CNTT. Nhờ có đội ngũ nội bộ tài giỏi và đầy bản lĩnh kết hợp với sự nâng đỡ, thấu hiểu của giới lãnh đạo chính quyền và chuyên ngành, QTSC sau 10 năm chạy lấy đà đã bắt đầu cất cánh. Cũng công tâm mà nói, nếu như QTSC không luôn giữ cho mình tinh thần hoạt động là hết lòng vì sự phát triển của các doanh nghiệp thành viên thì với đặc trưng của ngành phát triển phần mềm, họ khó lòng giữ được người chứ đừng nói chi là kiếm được của. Có những doanh nghiệp vẫn đồng hành với QTSC từ ngày đầu tới nay chính là nhờ họ được thuyết phục bởi những con người QTSC
Báo cáo tổng kết do ông Lâm Nguyễn Hải Long, Giám đốc QTSC, trình bày trong lễ kỷ niệm cho biết: Từ ban đầu chỉ có 21 doanh nghiệp phần mềm nhỏ và siêu nhỏ với 250 người làm việc, đến hôm nay, sau 15 năm (2001-2016), QTSC đã thu hút 120 doanh nghiệp công nghệ thông tin, 33 nhà đầu tư với 18.260 người làm việc và học tập. Trong đó có 69 doanh nghiệp trong nước, 51 doanh nghiệp nước ngoài, 4 doanh nghiệp hàng đầu thế giới, 10 công ty nằm trong danh sách của 50 công ty hàng đầu Việt Nam, 6 doanh nghiệp có chứng chỉ chất lượng CMMI và có 4 doanh nghiệp có số nhân viên từ 1.000 kỹ sư, chuyên viên trở lên (Doanh nghiệp Tư nhân Dịch vụ Tường Minh – TMA, Công ty Cổ phần Global CyberSoft Việt Nam – GCS, Công ty TNHH Swiss Post Solutions – SPS và Công ty TNHH Digi-texx.)
Trong 15 năm qua, tổng đầu tư từ ngân sách nhà nước cho QTSC là 250 tỷ đồng. Tính tới nay, QTSC đã thu hút đầu tư được 8.160 tỷ đồng, nhu vậy với 1 đồng nhà nước bỏ ra thì QTSC đã thu hút được 33 đồng từ các nhà đầu tư. Doanh số của các doanh nghiệp ở QTSC năm 2015 ước đạt gần 5.000 tỉ đồng, cao gấp 200 lần năm 2001. Nộp ngân sách của các doanh nghiệp ở QTSC năm vừa qua ước đạt 470 tỷ đồng, gấp 330 lần năm 2001. Doanh số trong 5 năm gần đây của QTSC chiếm tới 70% tổng doanh số của 15 năm qua.
Đặc biệt, ngày 3-3-2016 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định số 333/QĐ-TTg về việc thí điểm thành lập Chuỗi Công viên phần mềm Quang Trung trong cả nước. Đây là một dấu ấn quan trọng, một bước ngoặt lịch sử mới của QTSC và của các thành viên trong Chuỗi QTSC. Hai thành viên ban đầu bao gồm: Công viên QTSC và Khu Công nghệ Phần mềm Đại học Quốc gia TP.HCM (ITP).
ITP thành lập năm 2003, tức 2 năm sau khi QTSC ra đời, là khu công nghệ phần mềm thuộc trường đại học đầu tiên của Việt Nam. Từ năm 2009, ITP chuyển sang hoạt động theo mô hình tổ chức khoa học và công lập tự chủ. Tổng diện tích đất quy hoạch cho ITP 19,72 hecta, gồm 2 phân khu dự trù có lực lượng nhân sự khoảng 6.000 người. Nhiệm vụ của ITP là ươm tạo doanh nghiệp trong ngành CNTT-TT (ICT); đào tạo nhân lực, đặc biệt là nhân lực chất lượng cao cho cả Chuỗi QTSC; tiếp nhận chuyển giao, trình diễn và quảng bá công nghệ mới cho cả chuỗi.
Đáng chú ý là dự án xây dựng Công viên Phần mềm Quang Trung – Đà Lạt trong khuôn khổ hợp tác giữa TP.HCM và tỉnh Lâm Đồng. TP.HCM hỗ trợ Lâm Đồng xây dựng một trung tâm CNTT gồm 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 có diện tích 7.000 mét vuông tại TP Đà Lạt. Giai đoạn 2 có diện tích 63 hecta tại huyện Lạc Dương. Nhiệm vụ của trung tâm này là ứng dụng CNTT chuyên ngành nông nghiệp, du lịch và nghỉ dưỡng; là nơi tổ chức các sự kiện quốc tế, các hội nghị – hội thảo cho giới nghiên cứu khoa học; chuyển giao các hoạt động nghiên cứu và giải pháp công nghệ về nông nghiệp và du lịch.
Trong dịp kỷ niệm 15 năm ra đời, QTSC đã được Chủ tịch nước trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất và nhận được nhiều phần thưởng khác của Chính phủ, Bộ Công an, Bộ Thông tin và Truyền thông, UBND TP.HCM cho tập thể và một số cá nhân.
Ở tuổi 15, Công viên Phần mềm Quang Trung đã bước vào giai đoạn mới với motto mới “Nâng tầm giá trị, mạnh mẽ vươn xa” (Improve the values – Moving forward). QTSC nói rằng mình đang tiến mạnh hơn tới mục tiêu hình thành một thành phố phần mềm (software city).
MEDIA ONLINE